Vacuum Cleaner in Space

Het is maar dat je het weet: boven je hoofd bevindt zich het kerkhof van het ruimtevaart- tijdperk. Meer dan vijf miljoen kilo ruimteschroot trekt er zijn baantjes om de aarde op een hoogte van zo'n 900 km.

De vernietiging van een Chinese satelliet heeft onlangs zoveel ruimtepuin opgeleverd, dat er een fatale kettingreactie op gang kan komen.

Er vliegen al meer dan 10.000 objecten van 10 centimeter of groter in banen rond de aarde, waaronder afgedankte satellieten, uitgebluste weersatellieten, verbruikte rakettrappen, afgestoten lenskappen, stukken gereedschap die tijdens ruimtewandelingen zijn kwijtgeraakt, afgebroken zonnepanelen etc. Treft zo'n stuk puin een satelliet, dan kan die zelf uiteenspatten, waardoor weer nieuwe, gevaarlijke brokstukken ontstaan. Uiteindelijk zal dat ontaarden in een kettingreactie die satelliet na satelliet vernietigt en alle ruimtevaart tot een zeer riskante onderneming maakt, omdat de aarde omgeven wordt door een wolk van rondrazend puin.

Dat voorspellen deskundigen al jaren, maar nu is dit doemscenario plotseling veel dichterbij gekomen, meldt The New York Times. China vernietigde vorige maand een oude weersatelliet die op 850 kilometer hoogte om de aarde draaide. Hij spatte uiteen in minimaal duizend brokken van meer dan tien centimeter grootte, en miljoenen kleinere. De Chinezen realiseerden zich waarschijnlijk niet hoe gevaarlijk hun stunt was, meent G. Forden, die aan het Massachusetts Institute of Technology bezig is de ontstane puinhoop in kaart te brengen.

Tien jaar geleden hebben landen met een ruimtevaartprogramma met elkaar afgesproken niet meer lukraak ruimtevaartuigen te lanceren zonder er, nadat de missie is volbracht, verder nog naar om te kijken. Ieder heeft nu de plicht ervoor te zorgen dat satellieten en raketonderdelen ook weer netjes opgeruimd worden. Meestal gebeurt dat door de baan lichtjes te veranderen, zodat de objecten uiteindelijk in de aardatmosfeer verbranden. Ook mag er geen raketbrandstof overblijven, zodat er geen gevaar is voor explosies - waarbij nog meer rondvliegende brokstukken kunnen ontstaan.

Redelijk buiten de gevarenzone bevinden zich het Internationale Ruimtestation ISS (350 km hoogte) en bemande Shuttle-vluchten (600 km).
Het opruimen van ruimtepuin is vooralsnog veel te kostbaar. Onderzoekers roepen daarom overheid en bedrijfsleven op om samen nieuwe technologieën te ontwikkelen om het ruimtekerkhof schoon te vegen.